onderwijs

Hoger onderwijs: Rupsje Nooitgenoeg (1)

Elijah Alvares1 reactie

Dat het welzijn van onze studenten steeds meer aandacht krijgt is niet meer dan normaal, maar alleen aandacht is niet genoeg. Er zijn maatregelen nodig voor op de korte termijn. De zorgelijke ontwikkelingen rondom het studentenwelzijn laten zien dat het een urgent probleem is. Dat blijkt ook uit de eerste onderzoeksuitkomsten van Jolien Dopmeijer. Zij stelt onder andere dat één op de vijf studenten last heeft van suïciderisico.

Dit schooljaar startte ik op het HBO de opleiding Bestuurskunde. Ik kom af van het MBO waar ik de opleiding tot onderwijsassistent volgde.

Het MBO ervoer ik als een plek waar ik veel ruimte kreeg om mij te ontplooien zoals ik dat graag wilde. Ik bouwde een stevig netwerk op en nam deel aan allerlei projecten waardoor ik mijn professionele identiteit goed kon ontwikkelen.

Na drie jaar MBO achter de rug te hebben gehad kan ik concluderen dat ik voor een groot deel zelf de autonomie had over mijn eigen leerproces. Dat stimuleerde onder andere ook mijn ambitie en doorzettingsvermogen om mijn studieloopbaan te vervolgen.

Nu loop ik een tijdje mee in het HBO en kom ik steeds vaker nieuwe knelpunten tegen in het onderwijs met de onmisbare gevolgen van dien. Eén van deze problemen is inmiddels uitgegroeid tot een begrip wat niet meer weg te denken is in het onderwijs: studentenwelzijn.

Een onderwerp waar onderzoek naar wordt gedaan door Jolien Dopmeijer (Hogeschool Windesheim). Ik sprak haar in verband met een studieopdracht over studiesucces en ik schrok van de eerste onderzoeksuitkomsten. Deze riepen veel vragen bij mij op.

Bij één op de vijf studenten is het risico tot zelfdoding aanwezig. Ik verbaasde mij toen ik de eerste onderzoeksuitkomsten las en wist meteen dat ik mij wil inzetten voor verbetering.

Waarom hebben zoveel jonge mensen in Nederland last van stress en burn-outs? Hoe kan het dat studenten vermoeid en emotioneel uitgeput zijn? Hoe kan dit jonge mensen overkomen in een welvarend land als Nederland? Of is dit laatste misschien wel de denkfout die we met elkaar maken? Koppelen we een hoog welvaartsniveau automatisch aan goede gezondheid en welzijn?

We zijn de aandacht voor de ontwikkeling van de student als mens in zijn totaliteit uit het oog verloren in het hoger onderwijs. Het lijkt wel alleen te gaan om de numerieke resultaten die een student boekt in zijn studieloopbaan. Kijk bijvoorbeeld naar het behalen van een positief BSA (50 van de 60 studiepunten) of het doen van nevenactiviteiten enkel en alleen om ‘op te kunnen vallen’. Daarnaast verwacht men ook nog dat je een zowel zakelijk als persoonlijk netwerk opbouwt. Als dat al niet genoeg is: er zijn er ook nog studenten die naast een voltijd studie een parttime-baan hebben om het dak boven hun hoofd te kunnen houden.

Bovenstaande factoren vervullen een belangrijke rol in het leven van een student, maar zijn moeilijk verenigbaar waardoor stress en prestatiedruk op de loer liggen. Het verhaal van Rupsje Nooitgenoeg is in volle gang.

Begrijp mij niet verkeerd, een beetje druk als extrinsieke motivatie is nodig om persoonlijk doelen te behalen en is ook goed voor onze ontwikkeling. Alleen ben ik wel van mening dat het extrinsieke nooit zou mogen leiden tot het verdoven van de intrinsieke motivatie.

Het frustreert mij dat een groot deel van onze studenten worstelt met prestatiedruk. Een druk gedreven door de maatschappij, die kan leiden tot, zo heeft onderzoek uitgewezen, depressie, suicidale gedachten en bij sommigen zelfs tot een poging tot zelfdoding.

Een onverteerbaar, maar oplosbaar probleem door middel van maatregelen die op korte termijn ingevoerd kunnen worden. Er lopen immers genoeg intelligente docenten, studenten en decanen rond in het hoger onderwijs die hier met elkaar over in gesprek moeten.

Denk dan bijvoorbeeld aan het creëren van een leerklimaat waarin studenten hun talenten en interesses buiten de studie kunnen koppelen aan de theorie die zij krijgen. Zoals een student Bestuurskunde die dol is op muziek. Hoe kan deze student zijn passie voor muziek meenemen in het analyseren en oplossen van een maatschappelijk probleem? Of denk aan het invoeren van het vak Empowerment waarin studenten bewust op zoek gaan naar hun kwaliteiten en blinde vlek. Hierdoor kunnen zij beter inspelen op praktijksituaties omdat zij over meer zelfkennis beschikken.

Studenten hebben niks aan theorieën die zij in de praktijk niet naar eigen hand kunnen zetten.

Het zijn een paar suggesties die ik de komende weken uitgebreider zal beschrijven in mijn posts. Door deze posts hoop ik een open gesprek los te kunnen maken waarin dat welzijn van de student centraal staat. Dit is namelijk een onderwerp waar we nog te weinig met elkaar over praten.

Hoger onderwijs: Rupsje Nooitgenoeg, zal komende zomervakantie een reeks aan posts bevatten die ingaan op het thema studentenwelzijn. Denk vooral met mij mee en laat een reactie of vraag achter!

Onderwijsformule: BEO

Elijah AlvaresEen reactie plaatsen

Mijn missie is om burgerschap, empowerment en ondernemerschap als generieke vakken te laten gelden in het onderwijs. Met te beginnen in het beroepsonderwijs dat anno 2019 nog steeds te weinig waardering krijgt voor de vakmensen die zij leveren.

Een grote meerderheid die ervoor zorgt dat toekomstig Nederland op de rails blijft. Want wat is nou eigenlijk geen mbo om ons heen? Juist, vrijwel weinig. Veel om ons heen is mbo, denk aan het Openbaar Vervoer, de bakker die zorgt voor het ambachtelijke brood en gebak, de fietsenmaker, de kassa en winkelmedewerkers die ervoor zorgen dat alles netjes in de schappen ligt als de vrachtwagenchauffeur de karren met goederen heeft afgeleverd. Zo is er nog veel meer wat mbo is en waar we ons niet of nauwelijks van bewust zijn.

Het mbo is de draaiende motor van Nederland en mijn missie is daarom om meer waardering en bewustzijn te gaan creëren in Nederland. Om het stigma en het negatief klevende imago voor een groot deel uit het veld te slaan. Want veel gemotiveerde studenten krijgen met dit imago te maken terwijl deze helemaal niet past bij hen. Ik ben één van die studenten geweest die zich door dat stigma eerst niet thuis voelde in het mbo, maar zich nooit ernaar conformeerde.

Doormiddel van empowerment leerde ik mijzelf kennen. Ik werd mij bewust van mijn kwaliteiten, maar ook mijn blinde vlek, inspiraties en krachtbronnen.  Destijds kreeg ik ook burgerschap van één van de meest inspirerende docenten binnen het mbo: Laura Polder. Tijdens de lessen burgerschap werd mij geleerd hoe ik een participerende wereldburger kan zijn en leerde ik om mijn argumenten beter op te bouwen en vervolgens te nuanceren.

Het vak ondernemerschap zie ik als een onderdeel van burgerschap. Je leert jezelf op de kaart te zetten door middel van het bezoeken van conferenties, lokale vergaderingen, het organiseren van activiteiten of de studentenraad. Je kan ook het besluit nemen om een website te maken en je stem te laten horen! Kortom, het vak ondernemerschap is erg divers en zou moeten staan voor het ondernemen vanuit passie. Iets wat de mbo’er van nature al heeft, maar altijd verder kan ontwikkelen om zo zijn of  haar professionele netwerk uit te breiden.

Empowerment kan een goed middel zijn om de student zekerder en bewuster van zichzelf te maken. Burgerschap helpt de student bij het genuanceerd verwoorden en debatteren, maar ook bij het participeren, het maken van een wereldburger. Als de student zich optimaal heeft kunnen ontwikkelen tijdens Empowerment en Burgerschap, dan zal de volgende stap ondernemen zijn.

Het opbouwen van een netwerk, het organiseren van evenementen of wellicht wel een eigen bedrijfje opstarten. Het zijn allemaal mooie ideeën die je makkelijker afgaan als je meer inzicht hebt in jezelf en als je trots kan zijn op wie je bent. Het is een proces in de zelfontplooiing van de student.

Zonder (v)mbo ontbeert Nederland zijn motor.

Afbeelding Elijah AlvaresEen reactie plaatsen

Naar aanleiding van een artikel in de krant Trouw, geschreven door Vincent Fiddelaar, besloot ik om op dit artikel te reageren omdat ik de manier waarop hij het (v)mbo omschreef walgelijk vond. Ik besloot om een open brief te schrijven en stuurde deze op naar Trouw. Twee dagen later stond het in de krant.

Zonder (v)mbo ontbeert Nederland zijn motor.

Ik ben een ex –vmbo’er – nu trotse mbo’er – en  zoals Vincent Fiddelaar  schreef  (Opinie, 31 augustus) wellicht minder begaafd, agressief, gewelddadig, een spijbelaar en zou   zorgen voor sociale problematiek.

Nu weet ik dat deze opgelegde eigenschappen niet horen bij wie ik en ook veel andere vmbo- leerlingen werkelijk zijn.  Ik pas waarschijnlijk niet in zijn plaatje.

Wij zijn geen Denker of Doener, maar DenkendeDoeners vol met ambities. Wat Fiddelaar schrijft  over de vmbo’er is misselijkmakend, beledigend en zelfs disrespectvol. Hij ziet waarschijnlijk niet in hoeveel het vmbo en het mbo voor een land als Nederland betekent. Zonder vmbo’ers en mbo’ers zou hij  geen boodschappen vinden in de supermarkt, niet kunnen reizen met het openbaar vervoer, geen bakker, fietsenmaker, schoenmaker etc. kunnen vinden en zou zijn kind, nichtje, neefje niet dat ene beetje extra aandacht krijgen waar het recht op heeft.  Gelukkig zijn er genoeg mensen die wel een totaalbeeld hebben  hoe belangrijk het vmbo/mbo is en niet  generaliseren  en  stigmatiseren.

Ik ben trots op mijn vmbo-diploma en trots op het vmbo/mbo omdat ik weet dat wij de draaiende motor zijn van Nederland. Hoe mooi de auto mag zijn, zonder motor kom je nergens.

Elijah Alvares

Van ROC naar plofkip – fabriek. Beroepsonderwijs draagt zelf ook schuld.

Elijah AlvaresEen reactie plaatsen

De afgelopen twee weken heeft televisieprogramma Radar een special gemaakt in het kader van het beroepsonderwijs. Ik heb deze uitzendingen vol trots bekeken omdat het beroepsonderwijs voor een groot deel eindelijk tot zijn recht kwam. Radar heeft Nederland een kijkje laten nemen in de wereld van het beroepsonderwijs en dat moet vaker.

In de wereld van het beroepsonderwijs gebeuren volgens de documentaire prachtige dingen zoals het ontstaan van vakmanschap en specialisme op verschillende aspecten die ervoor zorgen dat in Nederland de motor draaiende blijft. Maar het is niet alleen maar rozengeur en maneschijn, want de documentaire kaart ook een aantal problemen aan en dat is maar goed ook, want er is een potje van gemaakt.

In de documentaire kwam duidelijk naar voren dat er een gebrek is aan contact tussen de vmbo-leerlingen en de havisten. Men leeft in twee verschillende werelden en heeft dan ook nauwelijks weet van elkaar. Gek, want men heeft toch een duidelijke mening als het gaat over elkaar. Er wordt een beeld gevormd door de leerling terwijl daar weinig tot geen verklaringen voor of voorbeelden van zijn. Het zorgt voor verwarring of juist voor afkeer bij de ander.

Een school waar verschillende onderwijsniveaus gegeven worden zou daarom helpen om het contact te versterken tussen deze twee werelden. Veel scholen zijn hiermee bezig. Als voorbeeld geef ik mijn eigen oude middelbare school. Het Werenfridus, een school waar de niveaus mavo (niet meer aanwezig), havo, vwo, atheneum en gymnasium worden aangeboden. Een grote mix van diverse niveaus waarvan veel mensen zouden zeggen dat het uit zou moeten lopen op een ramp, omdat de leeromgeving van de ‘slimmere’ leerlingen aangetast zou worden. Klinkklare onzin en doemdenken.

Juist het met elkaar in contact komen zorgt ervoor dat het beeld realistisch en eerlijk gevormd wordt en dat de leerlingen elkaar leren kennen. Je kunt de leerlingen met elkaar in contact laten komen door middel van sportdagen, schoolreizen, open dagen, talentenavonden en buitenschoolse lesactiviteiten.

Het zijn maar een handjevol oplossingen om de kloof tussen ‘hoog- en laagopgeleiden’ te voorkomen. Een probleem dat ons steeds meer op begint te vallen. Een probleem dat voorkomen had kunnen worden.

In de documentaire kwam ook het systeem van het beroepsonderwijs aan de orde. Een systeem dat eerder lijkt op een woordzoeker vol met onduidelijkheden door de vele veranderingen die in het beroepsonderwijs doorgevoerd worden. Nieuwe veranderingen die voor onduidelijkheid zorgen bij de hardwerkende docenten, maar ook zeker bij de studenten die hier uiteindelijk de dupe van zijn. Want wat doe je als student wanneer je er in je tweede halfjaar achter komt, dat de informatie die op de open dag is gegeven niet overeenkomt met de dagelijkse praktijk? Of wanneer je toch het gevoel hebt dat de opleiding, die je nota bene op je zestiende uit hebt moeten kiezen, niet bij je past? Je wordt ervoor op je vingers getikt, want in het beroepsonderwijs komt het gezegde ‘tijd kost geld’ werkelijk tot leven.

Dat het klimmen naar een hoger niveau makkelijk gaat en goed geregeld is binnen het beroepsonderwijs is een illusie. Zo gaat de doorstroom van niveau 3 naar niveau 4 steeds beter, maar de doorstroom van een entree-opleiding of niveau 2 naar uiteindelijk niveau 3 of 4 steeds moeilijker en krijgen de studenten die bij aanvang van de opleiding aangeven meer tijd of begeleiding nodig te hebben een afwijzing op zowel gegronde als ongegronde redenen.

Want tijd kost namelijk geld. De mbo-instellingen krijgen per student een zak met geld die besteed moet worden aan het optimaliseren van de leeromgeving en de ontwikkeling van de student. Per jaar wordt de zak met geld steeds kleiner en als de student langer door wil studeren binnen het beroepsonderwijs verdwijnt de zak met geld uiteindelijk. De instelling kiest dus uiteindelijk tussen het binnenhalen van geld of het optimaliseren van de ontwikkeling van de studenten buiten de gestelde termijn, wat overigens meer geld kost.

Op basis van de actualiteiten en de verschillende verhalen krijg ik de indruk dat de scholen liever kiezen voor de grote zak met geld voor de nieuwe studenten. We praten in deze situatie niet meer over instellingen, maar over plofkip-fabrieken die niet alleen tot stand zijn gekomen door de instellingen zelf, maar ook zeker door de politiek. Dat is doodzonde aangezien we zoveel prachtige, intelligente en toegewijde studenten en docenten hebben die zich dagelijks inzetten voor een beter beroepsonderwijs. Wanneer zullen wij hen die ruimte en kans geven om dat te gaan doen? Wanneer gaan wij deze specialisten en ervaringsdeskundige empoweren om samen tot een daadwerkelijk duurzame oplossing te komen?

De plofkip-fabrieken die mede zijn ontstaan door de politiek moeten ons, de studenten, meer naar buiten laten treden om aan Nederland te laten zien wie we echt zijn en hoeveel wij allemaal doen. Daar horen niet alleen de goede dingen, maar ook de minder goede dingen bij, want dat maakt ons juist zo menselijk.

Laten we onze beroepsonderwijswereld openen voor die van de ander en samenkomen om juist gebruik te maken van elkaars kwaliteiten en specialismen om Nederland nog mooier te maken!

Lees mijn column ook op de website van Komenskypost: http://komenskypost.nl/?p=1756

Het ‘Reis je mee naar 2020’ congres

Elijah AlvaresEen reactie plaatsen

Afgelopen week heb ik samen met twee medestudenten en mijn opleidingsmanager een bezoek gebracht aan het ‘Reis je mee naar 2020’ congres. Dit vond plaats in de Kromhouthal in Amsterdam en werd georganiseerd door het ROC van Amsterdam en Flevoland. De bedoeling van dit congres, is het brainstormen met alle lagen van het MBO voor beter onderwijs. Alle bedachte plannen worden verzameld en besproken door de directie. De beste plannen worden in de praktijk gebracht. In 2020 volgt een terugblik.

Het eerste wat mij opviel bij binnenkomst was de diversiteit in de menigte. Verschillende culturen, niveau’s en beroepen binnen het MBO voerden een dialoog met elkaar wat de bijeenkomst sterk en puur maakte.

Na een kort rondje kennismaken, kregen we de opdracht om plaats te nemen aan een tafel met zoveel mogelijk verschillende mensen binnen het MBO. Ik heb het dan over studenten, docenten, opleidingsmanagers, directieleden, centraal bureaumedewerkers en ga zo maar door.

Nadat iedereen zijn plaats had genomen, kregen wij een speech van de directie en werd het doel van de bijeenkomst uitgelegd. Nadien ging ik in gesprek met de mensen aan mijn tafel. Je mocht opschrijven wat je jammer vind aan het MBO en wat je goed vind aan het MBO. Natuurlijk had ik een hele waslijst vol met slechte maar ook goede punten. Mijn twee belangrijkste waren; meer talentontwikkeling en empowerment op de ROC’s.

 Meer talentontwikkeling op de ROC’s 

Ik pleit voor meer talentontwikkeling op de ROC’s omdat ik ervan overtuigd ben dat als je weet wat je talent is en deze ook kan benutten. Het 100% positiviteit en waarde meebrengt in de persoonlijke ontwikkeling van de student. Waarom benutten we alleen maar de talenten en competenties die je moet hebben voor de opleiding? Waarom benutten we niet de talenten en competenties waarover je beschikt buiten de opleiding? Zou het niet fantastisch zijn om deze talenten en competenties te koppelen aan die vereisten binnen de opleiding.

 Meer empowerment op de ROC’s 

Als je weet wie je bent en waar je voor staat en als je weet hoeveel je waard bent. Dan pas kunnen we verder praten over effectieve ontwikkeling. Het begint namelijk allemaal bij het bewust zijn van wie je bent en wat je doet. Laat empowerment nou het vak zijn waar al deze dingen aan de orde komen. Een vak dat wordt gegeven door inspirerende en hartverwarmende docenten die niet alleen kijken naar de prestaties, maar naar de student. De student leert zichzelf en zijn medestudenten beter kennen.

Dit zorgt automatisch voor meer empathie en compassie. Het vak Empowerment zorgt ervoor dat de student even tijd voor zichzelf en zijn medestudenten heeft. Een klassenmoment.

Na vele punten en presentaties besproken en gezien te hebben werd het tijd voor de afronding.

Ik keek nog even rond in de zaal en vond het zo indrukwekkend om zoveel verschillende culturen en niveau’s samen te zien. Zoveel talenten, culturen en passies, scherpte en pit maar ook samenhorigheid en een front waar nodig is.  Ik lachte in mezelf en dacht:‘Dit is het MBO, een plek waar iedereen bij elkaar komt om toekomst te bouwen’